Jaap Jongejan (63) is algemeen directeur van de Stichting SBI op Landgoed Zonheuvel in Doorn. Het doel van de stichting is bijdragen aan duurzame arbeidsverhoudingen en duurzaam ondernemen. Jongejan probeert zo gezond mogelijk te leven. “Met vallen en opstaan, want ik heb ook mijn uitschieters.”

Wat betekent vitaliteit voor u?
Voor mij is vitaliteit heel belangrijk, zowel in mijn persoonlijke leven als in mijn werk. Daar maak ik geen onderscheid in. Op beide vlakken wil ik met plezier leuke en interessante dingen doen en het liefst zo gezond mogelijk. Ik zeg altijd tegen iedereen: Op het werk ben je ook een mens. Je vervult niet alleen een rol, dus als je thuis gezond bezig bent, moet je dat op het werk ook doen. En andersom natuurlijk.

Hoe blijft u lichamelijk fit?
Wij hebben een hond en daar loop ik iedere ochtend een half uur mee. Dat doe ik sinds Erik Scherder (hoogleraar neuropsychologie, red.) vorig jaar op een congres was bij ons op het terrein. Hij zei: “Als je gaat lopen met de hond, loop dan wel een half uur, want dan heeft het effect”. Hond blij, ik blij. Ik heb lang gebadmintond en ook weleens wat in de sportschool gedaan, maar op zo’n band lopen vond ik nogal duf. Op het werk loop ik veel, want we zitten op een redelijk groot terrein. Ik vergader meestal in het restaurant van het hotel. Dat is maar vijf minuten lopen, maar als je dat tien keer per dag doet, kom je wel aan je beweging. Voor mijn eigen gezondheid en die van de hele wereld, ben ik heel bewust vegetariër en drink ik geen alcohol. Ik kook vaak in het weekend, want dan heb ik daar meer tijd voor. Dat vind ik leuk en mijn vrouw vindt het heerlijk. We letten wel op ons gewicht.

Wat doet u om uw hoofd leeg te maken?
Een gezonde geest vind ik net zo belangrijk als een gezond lichaam. Het wandelen zorgt er niet alleen voor dat ik beweeg, maar ook dat ik ontspan. Dat doe ik ook met lezen en kijken naar voetbal. Afgelopen zomer heb ik mijn zaterdagen besteed aan het schilderen van de buitenboel van het nieuwe huis van mijn dochter. Geweldig vond ik dat. Verder hou ik wel van een babbel of een goed debat met vrienden. Maar ik denk ook dat je minder last hebt van spanningen als je in balans bent op je werk, dat je uitdagingen hebt en dingen doet die je leuk vindt. Ik heb natuurlijk het grote voordeel dat ik algemeen directeur ben en dus makkelijker kan kiezen wat ik wel of niet doe, wanneer ik wel of niet delegeer. Autonomie, zelf je tijd in kunnen vullen, die dingen brengen balans en dat geeft richting.

Welke invloed heeft corona?
Ik werk ongeveer de helft van de tijd thuis en het nadeel is dat ik dan heel veel zit. Die loopjes naar vergaderingen heb ik nu niet en ik denk er slecht aan om even achter de computer vandaan te gaan. Ik heb met onze arbodienst besproken dat we moeten kijken hoe onze werknemers dat doen. Het is mooi als je nadenkt over een veilige werkplek, de stoel-, laptop- of computerhoogte, maar hoe zit het met beweging en klimaat? Wij wonen nu vanwege een verhuizing op een vakantiepark. Ik kan mijn auto naast de deur zetten, maar zet hem bewust op het parkeerterrein, zodat ik toch een stukje moet lopen. Die nieuwe patronen moeten inslijten. Ademhalen doen we vanzelf, maar bewegen niet.

Heeft u een tip voor andere ondernemers?
Ik denk dat het heel belangrijk is om wat bewuster te zijn van de dingen die je doet. Ik zeg altijd: 90 procent van ons handelen is onbewust, dus 10 procent is bewust. Als we van die 10 nu eens 11 procent maken, biedt dat al heel veel meer perspectieven. Wees bewust van wat je kan en wat je wil. Een beetje onder het motto van: bepaal altijd je uiterste houdbaarheidsdatum zelf. Doe geen dingen die je niet aankunt.
Bedrijven moeten meer moeite doen om hun mensen te leren kennen en te kijken naar welke taken bij ze passen. We zijn nu vaak in onbalans, doordat we systematisch taakgericht en functiegericht bezig zijn in organisaties. Als we een functionaris zien, gaan we daar taken in proppen, maar als we een mens zien, gaan we heel anders samenwerken.